Geluid is al zo oud als de oerknal. Of nog ouder, wie zal het zeggen? Geluid op zich is geen nieuw fenomeen. Wel veranderen of verdwijnen geluiden in de loop van de tijd. Wie kent bijvoorbeeld nog het geluid van de ouderwetse koffiemolen? Ook komen er nieuwe geluiden bij. Letterlijk en figuurlijk, want ook Gezond Gehoor is een ‘nieuw geluid’. Welke ontwikkelingen zijn er op het gebied van geluid? Qua regelgeving is er weinig nieuws onder de zon. Van de overheid hoeft u op dit moment geen nieuwe geluidnormen te verwachten. Neem het verschijnsel bouw­lawaai: het geluid dat gemaakt wordt tijdens en door het bouwen van bijvoorbeeld huizen, het aanleggen of onderhouden van (spoor)wegen et cetera. Steeds meer mensen ondervinden overlast door bouwlawaai. Dit komt onder andere doordat er meer in de avond en ‘s nachts gewerkt wordt. We kunnen het ons niet meer permitteren dat we de wegen of spoorwegen overdag afsluiten, dus trekken de aannemers er in de nachtelijke uurtjes met hun zware materieel op uit.

Je zou zeggen dat voor deze veel voorkomende werkzaamheden wel het een en ander geregeld is. Voor het geluid bedoel ik dan. Dat het wegfrezen van asfalt voor je deur bijvoorbeeld niet meer dan x decibel mag produceren in je slaapkamer. Of dat dit niet de hele nacht mag duren. Maar neen, niets is minder waar. Voor bouwlawaai, toch in de top van de geluid­shinderlijstjes, is geen landelijke regelgeving. Gemeenten mogen hier een eigen beleid voor vaststellen. Een aantal gemeen­ten doet dat ook. De meesten echter niet. Na lang wachten is zeer recent de Circulaire Bouwlawaai (een richtlijn van de Rijksoverheid hoe om te gaan met bouwlawaai) geüpdatet. Het is een schamel houvast geworden met enkele nobele richtlijnen. En voor de nachtelijke uurtjes hebben ze bedacht: Niets!

Oké, een nieuw geluid dan. Nadat de muziek in clubs en op poppodia de laatste jaren harder en harder moest, (met meer en meer lage tonen) zijn zowel de exploitanten als de bezoekers tot inzicht gekomen dat het misschien wel ietsje minder mag. Een nieuw gehoord geluid is dat 103 decibel op de dansvloer wel zo’n beetje genoeg is. Mits de kwaliteit van het geluid top is! Bij dergelijke geluidsniveaus treedt nog steeds gehoorschade op, dat wel. Maar waar voorheen 110 tot 115 decibel geen uitzondering was, is dit toch een hele verbetering.

Maar dan écht nieuw geluid. Geluiden die we voor de eerste keer horen. Zoals voor een baby elk geluidje nieuw is. Vol verbazing zoekt hij (of zij) waar dit geluidje nu weer vandaan komt. Met gevoelens van troost, verwondering, angst en nieuwsgierigheid raakt hij langzaam gewend aan al die nieuwe geluiden tot hij net zo stoïcijns reageert op alles om zich heen als wij. Ik probeer mijn zoontje van bijna vier te leren luisteren naar de dingen om hem heen. Hij vindt het leuk en is er goed in. Een ‘Bob de Bouwer’ om de hoek heeft hij allang gehoord. En zelfs in een brei aan dagelijks lawaai merkt hij iets nieuws op: ‘hé, ik hoor iets!’ zegt hij dan. Ik hoop dat hij nog heel lang nieuwe geluiden zal horen…

Gepubliceerd in het
eerste nummer van
'Gezond Gehoor'
lente 2011