Steeds meer tennisverenigingen zien het belang in meegaan met de tijd door het opofferen van enkele tennisbanen voor padelbanen. Padellen houdt het midden tussen tennis en squash en wordt doorgaans in de open lucht gespeeld. De padelsport is enorm in opkomst. Veel tennisparken offeren enkele tennisbanen op om 2, 4 of meer padelbanen te realiseren.

De Koninklijke Nederlandse Tennis Bond (KNLTB) ziet Padel als een goede aanvulling op het reguliere activiteitenaanbod van een tennisvereniging. Zij zien een groeiende behoefte van tennissers aan variatie en keuzevrijheid. Het kan de tennisvereniging daarom op bepaalde fronten versterken. Om die reden kan gedacht worden aan de aanleg van één of meerdere Padelbanen op de tennisaccommodatie van de vereniging. Met de hype die padellen lijkt te worden, groeit ook het aantal tegenstanders. Omwonenden van tennisparken geven aan horendol te worden van het padelgeluid. Er is zelfs een website www.meldoverlastpadelbanen.nl waar het vooral gaat over de geluidoverlast en in mindere mate over lichthinder. Qua geluid zou je verwachten dat het vergelijkbaar is met tennis, maar na het uitvoeren van recente geluidmetingen, in opdracht van een grote bouwer van padelbanen, blijkt dat padellen fors meer geluid genereert dan een tennisspel doet. Voor een aantal padelbanen lijkt het toch verstandig voldoende afstand tot woningen aan te houden. Naarmate er meer onderzoek naar padelbanen is gedaan, blijkt er ook een juridische valkuil te zijn, die gemeenten misschien op het verkeerde been zet. Vooral wanneer de padelbanen op bestaande tennisparken worden gebouwd.

In dit artikel gaan we in op de gemeten en afgeleide geluidbronsterktes, de vergelijking met tennis, de juridische haken en ogen en mogelijke oplossingen waar gemeenten en initiatiefnemers (veelal tennisverenigingen) mee geconfronteerd worden. Het artikel beoogt vooral duidelijkheid te scheppen naar gemeenten, omwonenden en adviseurs. Voor de beoordeling van de geluidniveaus van de tennis- en de padelbanen kan uitgegaan worden van de regels en het toetsingskader voor sportinrichtingen. Sportinrichtingen vallen onder de geluidvoorschriften zoals opgenomen in afdeling 2.8 “Geluidhinder”, artikel 2.17 tot en met 2.22 van het Activiteitenbesluit. Derhalve wordt er getoetst aan de grenswaarden uit het Activiteitenbesluit.

 

Wat is padellen?

Padellen is een sport die het midden houdt tussen tennis en squash. Er wordt met een kunststof racket geslagen en een spel wordt gespeeld met 4 spelers. Padellen gebeurt in een ‘kooi’ met glazen achterwanden van 3 meter hoog (mag ook van beton zijn). Padel wordt vooral in dubbelspelvorm gespeeld op een veldafmeting van 20 meter lang en 10 meter breed. Padel kan zowel indoor als outdoor gespeeld worden maar in Nederland is het voornamelijk outdoor. De glazen achterwand loopt gedeeltelijk door in de zijwand (tot over een lengte van 4 meter). Boven het glas is nog 1 meter hoog gaas geplaatst. Aan de beide lange zijden van het veld is de kooi open en bestaat uit een (metaal) gaaswerk met minimaal aan één zijde een deur in het midden. De vloer van een padelbaan is een soort kunstgras op een kroporvloer (drainagebeton). Dit geeft een relatief zachte dempende padelmat. Een padelvloer kan ook hardcourt zijn. Het meest gebruikte padelracket is van kunststof. Ten aanzien van de aanleg gelden speciale eisen die zijn samengevat in de richtlijnen van de Internationale Federatie voor Padel (FIP).

Veel tennisverenigingen offeren 1, 2 of 3 banen op om padelbanen aan te leggen. Het ruimtebeslag van een padelbaan is kleiner dan van een tennisbaan en soms lukt het om slechts 1 tennisbaan te transformeren tot 2 padelbanen. Vaak worden 2 tennisbanen ‘geofferd’ om 3 padelbanen te realiseren.

De (gestandaardiseerde) ‘padelkooi’ en de afmetingen.

Toetsing

Activiteitenbesluit

Sport- en recreatie-inrichtingen vallen onder de geluidnormering zoals opgenomen is in het Activiteitenbesluit. De geluidvoorschriften zijn opgenomen in afdeling 2.8 “Geluidhinder”, artikel 2.17 tot en met 2.22 van het Activiteitenbesluit. Omdat veel padelbanen worden gerealiseerd op bestaande tennisparken is de bestemming al vastgelegd en hoeft alleen te worden bepaald of er kan worden voldaan aan de wettelijke grenswaarden. Opgemerkt wordt dat niet een enkele padelbaan moet voldoen aan de wettelijke grenswaarden maar een sportinrichting/ sportcomplex als geheel, waar bijna altijd meerdere padel- en tennisbanen op liggen.

Conform artikel 2.17 lid 1 gelden voor het langtijdgemiddeld beoordelingsniveau (LAr,LT) en het piekniveau (LAmax), veroorzaakt door het padellen, de volgende geluidniveaus:

De geluidnormen uit het Activiteitenbesluit, in dB(A)

Plaats waar de geluidnorm geldt Dag

07.00 – 19.00

 Avond

19.00 – 23.00

 Nacht

23.00 – 07.00
LAr,LT LAmax LAr,LT LAmax LAr,LT LAmax
Op de gevel van een geluidgevoelig gebouw 50 70 45 65 40 60

Voor de beoordeling van de in tabel 2.1 weergegeven geluidniveaus blijven buiten beschouwing:

  • De geluidnorm voor piekgeluiden in de dagperiode (07.00 – 19.00 uur) vanwege laden en lossen (inclusief aanverwante activiteiten zoals dichtslaan van deuren, starten, manoeuvreren en aan- of afrijden van voertuigen);
  • Het stemgeluid van personen op een onverwarmd en onoverdekt terrein, dat onderdeel is van de inrichting, tenzij dit terrein kan worden aangemerkt als een binnenterrein, blijft buiten beschouwing;
  • Het stemgeluid van bezoekers op het open terrein van een inrichting voor sport- of recreatieactiviteiten;
  • Het maximale geluidniveau ten gevolge van het komen en gaan van bezoekers bij inrichtingen waar uitsluitend of in hoofdzaak horeca-, sport- en recreatieactiviteiten plaatsvinden;

Bij padel is sprake van kortstondig contactgeluid van de bal tegen het racket en van de bal tegen de wanden. Het geluid (pok-pok) heeft een impulsachtig karakter dat als extra hinderlijk wordt ervaren. Bij de beoordeling van impulsachtig geluid dient, conform de Handleiding meten en rekenen Industrielawaai, 1999 (verder HMRI), een toeslag van 5 dB(A) in rekening gebracht worden. Daarmee wordt padellen (net als tennis) 5 dB strenger beoordeeld.

De akoestische effecten van bijverschijnselen als een clubgebouw (horeca, muziek, terras, stemgeluid), verkeersaantrekkende werking van toeschouwers en spelers alsmede onderhoudsactiviteiten (bladblazers, grasmaaiers) van een tennispark dienen in het kader van een omgevingsvergunning normaliter eveneens te worden beschouwd. De gemeente heeft de bevoegdheid, door middel van een zogenaamd maatwerkvoorschrift afwijkende geluidnormen en aanvullende (gedrags)regels op te leggen. Maatwerkvoorschriften vergen een verdergaande onderbouwing en motivatie waarbij aspecten als het karakter van de omgeving en geluidniveaus in woningen belangrijke aspecten zijn.

Beoordeling goede ruimtelijke ordening

In sommige situaties waarbij nieuwe padelbanen worden aangelegd en er sprake is van een gewijzigde bestemming, dient een bestemmingsplanprocedure te worden gevolgd en te worden aangetoond of er sprake is van een goede ruimtelijke ordening (goede RO). Een goede RO staat voor een ‘aanvaardbaar woon- en leefklimaat’ hetgeen impliceert dat de kans op hinder minimaal is. De uitgave ‘bedrijven en milieuzonering’ (VNG, 2009) is hiervoor het kader. In deze uitgave van de VNG worden handreikingen gegeven op basis waarvan de beoordeling van de goede RO kan plaatsvinden. Aan de hand van richtafstanden wordt voor elke milieucategorie of bedrijfsactiviteit aangegeven in hoeverre hinder is te verwachten.